Inwestowanie w obligacje

Obligacja jest zabezpieczeniem długu. Podczas zakupu obligacji, pożyczasz pieniądze rządowi, korporacji lub innemu podmiotowi, znany jako emitent. W zamian za te pieniądze, emitent zapewnia Ci obligacje i zobowiązuje się do zapłaty określonego oprocentowania w ciągu życia obligacji i zwrotu wartości nominalnej obligacji, kiedy ta osiągnie termin wykupu (zapadalności).

Rodzaje obligacje to: obligacje skarbowe, obligacje komunalne, obligacje korporacyjne, obligacje hipoteczne, i obligacji państw zagranicznych, obligacje Brady’ego.

Dlaczego inwestować w obligacje?

Wiele osobistych doradców finansowych zaleca, żeby inwestorzy utrzymywali zdywersyfikowany portfel inwestycyjny składający się z obligacji, akcji i gotówki, procentowo w zależności od okoliczności i celów osobistych. Jakiekolwiek są Twoje cele inwestycyjne, twój doradca inwestycyjny pomoże wyjaśnić możliwości inwestycyjne, biorąc pod uwagę Twoje potrzeby zarobkowe i tolerancje ryzyka.

Zazwyczaj obligacje dają oprocentowanie co pół roku lub co rok, co oznacza, że mogą one zapewnić przewidywalny dochody. Wiele osób inwestuje w obligacje, właśnie dla przewidywalnego odsetku dochodów i zabezpieczenia przed inflacją. Zrozumienie roli jaką obligacje grają w zdywersyfikowany portfelu inwestycyjny jest szczególnie ważne dla planowania emerytury. W ostatniej dekadzie tradycyjne świadczenia emerytarne coraz skuteczniej wypychane są przez programy Indywidualnych Kont Emerytalnych. Ponieważ plany te oferują większą wolność jednostki w wyborze opcji inwestycyjnych. Inwestor jednocześnie musi być coraz bardziej samowystarczalny w zapewnieniu sobie godnego przejścia na emeryturę. Należy mieć również świadomość nadchodzącego wyżu demograficznego, który może doprowadzić, że emerytury z ZUS nie otrzymamy w ogóle.

Niezależnie od celu —oszczędzanie na edukację dzieci lub nowy dom, zwiększenie dochodów na emeryturze lub dowolnej liczby innych celów finansowych — inwestowanie w obligacje może pomóc Ci osiągnąć własne cele.

Inwestowanie w obligacje – kluczowe aspekty

1. Ocena ryzyka. Wszystkie inwestycje wiążą ze sobą pewien stopień ryzyka, który wiąże się ze zwrotem z inwestycji. Dobrą zasadą jest stwierdzenie im większe ryzyko, tym wyższy zwrot. Odwrotnie patrząć, bezpieczniejsze inwestycje oferują niższe zyski. Istnieje kilka kluczowych zmiennych, które określają profil ryzyka obligacji: jego cena, wartość nominalna, stopa zwrotu, okres zapadalności, opcje dodatkowe i status podatkowy. Razem te czynniki pomagają określić wartość obligacji inwestycji i czy inwestycja jest odpowiednia dla Ciebie.

2.Cena. Cena, jaką płacisz za to obligacja opiera się na całym szereg zmiennych, w tym stopy procentowe, podaż i popyt, płynności, wypłacalności podmiotu, okresu wykupu i opodatkowaniu. Obligacji normalnie kupić można po cenie. Obligacje w obrocie na rynku wtórnym, jednak zmieniają swoje ceny w odpowiedzi na zmiany stóp procentowych, ratingu, ogólnych warunków ekonomicznych, wysokości podaży oraz popytu. Gdy ceny obligacji wzrasta powyżej ich wartości nominalnej, to mówi się o sprzedaży z premią. Gdy obligacja sprzedaje poniżej wartości nominalnej, to mówi się o sprzedaży z dyskontem.

3. Stopa procentowa. Występują obligacje dyskontowe (zerokuponowe), kuponowe i o oprocentowaniu zmiennym. Większość tych papierów dłużnych posiada stałą stopę procentową, która jest niezmienna do osiągnięcia zapadalności. Obligacje kuponowe dostarczają odsetek co dany okres (zazwyczaj pół roku) a ich wartość nominalna zwracana jest na końcu okresu wykupu. Na przykład 1 000 złotych obligacji z oprocentowaniem rocznym 5% da inwestorowi 50 złotych rocznie, w ratach 25 złotych co sześć miesięcy. To 25 złotych płatności nazywamy płatnością kuponu. Gdy obligacja osiągnie datę wykupu, inwestor otrzymuje wartość nominalną pełnej ilość obligacji, 1 000 złotych.

Niektórzy emitenci, wolą obligacje ze zmiennym oprocentowaniem zmieniamy okresowo zgodnie z oprocentowaniem Warsaw Interbank Offered Rate (WIBOR) lub innego wskaźnika odniesienia.

Trzeci rodzaj obligacji nie wypłaca okresowych odsetek (kuponów). Zamiast tego, inwestor otrzymuje jedną płatność w terminie zapadalności, który jest równy cenie zakupu oraz całkowitej kwocie odsetek, naliczanych przy cały okres posiadania obligacji. Znany są one jako obligacje zerokuponowe i są one sprzedawane po zdyskontowanej cenie nominalnej. Na przykład, obligacje o wartości nominalnej 20 000 złotych z okresem wykupu 20 lat może nabyć za około 5 050 złotych. Pod koniec 20 roku inwestor otrzymuje 20 000 złotych. Różnica między 20 000 złotych i 5 050 złotych reprezentuje oprocentowanie, w oparciu o roczną 7% stopę procentową, naliczaną co pół roku, aż do zapadnięcia się obligacji. Takie obliczenia wartości przyszłej różnią się nieco w zależności od konkretnych warunków obligacji. Podczas gdy naliczane odsetki i cena nominalna jest płatna tylko przy wykupie obligacji, ceny tego typu obligacji zmieniają się częściej niż ceny obligacji kuponowych.

4. Zapadalność. Zapadalności obligacji odnosi się do przyszłej daty, w której inwestor otrzyma nominał. Ogólnie rzecz biorąc długość obligacji waha się od roku do 30 lat. Okresy są często podzielone na następująco:

• Krótkoterminowe: do 1 roku
• Średnioterminowe: 1-5 lat
• Długoterminowe: powyżej 5 lat

Wybór terminu będzie zależał od tego, kiedy inwestor chce zwrotu początkowo zainwestowanego oraz od tolerancji ryzyka. Obligacje krótkoterminowe, które zazwyczaj oferują niższe zyski, są uważane za stosunkowo stabilne i bezpieczne, ponieważ nominał zostaje spłacony wcześniej. Odwrotnie długoterminowe obligacje zapewniają większy zwrot by zrekompensować inwestorom większe wahania cen i inne ryzyka rynkowe.

5. Obligacje z opcją wykupu na żądanie emitenta. Obligacje mogą posiadać opcję wykupu (call), która pozwala emitentowi na wykupienie obligacji po określonej cenie, przed terminem zapadalności. Na przykład obligacje są często wykupywane, gdy stopy procentowe znacznie spadają, od chwili wystawienia obligacji. Przed dokonaniem zakupu obligacji, zawsze pytaj, czy posiada ona opcje wykupu. Jeśli takowa istnieje, należy wziąć pod uwagę stopę zwrotu do w terminie do wykonania opcji, a także stopę zwrotu w terminie do wykupu (YTM). (Niniejsze określenia są omówione poniżej). Ponieważ obligacje z opcją wykupu na żądanie emitenta dają ochronę emitentowi, ten rodzaj obligacji oferuje zazwyczaj wyższą roczną stopę zwrotu niż odpowiednie obligacje bez tej opcji.

6. Obligacje z opcją sprzedaży na żądanie emitenta. Obligacja może mieć opcję, który daje inwestorowi możliwość sprzedaży obligacji od emitenta po określonej cenie, przed terminem zapadalności. Zazwyczaj inwestorzy stosują opcję sprzedaży, kiedy potrzebują gotówki, lub gdy stopy procentowe wzrosły tak, że mogą oni reinwestować w instrument z wyższym oprocentowaniem. Ponieważ możliwość ta zapewnia ochronę inwestorom, obligacje z taką opcją zazwyczaj oferują niższą stopę zwrotu niż porównywalne obligacje bez tej opcji.

7. Obligacje zamienne. Niektóre obligacje, znany jako obligacje zamienne, zawierają opcję konwersji obligacji na akcje emitenta, zamiast otrzymania gotówki. Obligacje zamienne zawierają przepisy w sprawie jak i kiedy opcja zamiany może być wykonywana. Obligacje zamienne oferują niższe oprocentowanie kuponu, gdyż posiadają stabilność obligacji oferując jednocześnie potencjał wzrostu cen akcji.

8. Stopa zwrotu. Stopa zwrotu obligacji jest to wysokość zwrotu z inwestycji, oparta na cenie nominalnej i wysokości odsetek. Zwykle stopa zwrotu jest wyrażana w punktach bazowych (bps).Jeden punkt bazowy jest równy jednej setnej punktu procentowego (0,01%). Na przykład, 8,00% = 800 bps (8,00% / 0/01% = 800 bps).

Istnieją dwa rodzaje stopy zwrotu: bieżąca stopa zwrotu (current yield) i stopa zwrotu w terminie do wykupu (yield to maturity – YTD).

Bieżąca stopa zwrotu jest to całkowity zwrot z inwestycji w obligacje do momentu ich wygaśnięcia. Jeśli chcesz wiedzieć ile będziesz miał pieniędzy pod koniec inwestycji (wtedy gdy obligacja wygasa), to do tego służy bieżąca stopa zwrotu (current yield). Jeśli kupiłeś 1 000 złotych obligacji po cenie nominalnej z roczną spłatą odsetek w wysokości 80 złotych, bieżąca stopa zwrotu wynosi 800 punktów bazowych (bps) czyli 8% (80 złotych / 1 000 złotych). Jeśli kupiłeś tą samą obligacje za 900 złotych na rynku wtórnym i roczne spłaty odsetek to 80 złotych, bieżąca stopa zwrotu wynosi 889 bps czyli 8.89% (80 złotych / 900 złotych). Bieżąca stopa zwrotu nie bierze pod uwagę faktu, że, jeśli zatrzymasz obligacje do chwili zapadalności, otrzymasz 1000 pomimo, że zapłaciłeś 900 złotych.

Stopa zwrotu w terminie do wykupu (YTD) jest to całkowity zwrot jaki otrzymasz w momencie zapadalności. Wskaźnik ten jest wspólny dla wszystkich obligacji i pozwala na porównywanie obligacji o różnych kuponach i terminach zapadalności. Stopa zwrotu w terminie do wykupu jest równa wszystkim odsetkom, które otrzymasz od czasu zakupu obligacji aż do jej wykupu (zapadalności), w tym odsetki oraz wszelkie zyski lub straty kapitału.

Jak inwestować w obligacje?

Istnieje kilka sposobów inwestowania w obligacje, w tym zakup obligacji indywidualnych lub inwestowanie w fundusze obligacji.

1. Obligacje indywidualne. Istnieje szeroki zakres poszczególnych obligacji do wyboru przy tworzeniu portfela, który pasują do Twoich celów inwestycyjnych i oczekiwań. Najpopularniejsze w Polsce są Obligacje Skarbowe. Poza tym obligacjami handluje się na rynku pozagiełdowym (over-the-counter). W Polsce jest nim Centralna Tabela Ofer nadzorowana przez podmiot MTS-CeTO S.A. Członkami rynku pozagiełdowego są brokerzy i pośrednicy, którzy kupują i sprzedają obligacje w imieniu klientów; oraz dealerzy, którzy przechowują obligacje do kupna i sprzedaży.

Jeśli jesteś zainteresowany zakupem obligacji na rynku pierwotnym, bezpośrednio od wystawcy wejdź na stronę obligacjeskarbowe.pl lub skontaktuj się z doradcą inwestycyjnym. Możesz także kupować i sprzedawać obligacje na rynku wtórnym (Centralna Tabela Ofer), po ich wcześniejszym zakupie przez inny podmiot. Rynek wtórny jest dostępny poprzez brokerów na przykład XTB.

Ceny obligacji na rynku wtórnym zwykle zawierają koszty pośredniczy. Dodatkową prowizja może być dodana, jeśli broker lub pośrednik musi znaleźć szczególną obligację, której nie ma w zapasach. Każda firma ustala własne ceny, w ramach regulowanych wytycznych, które będzie się różnić w zależności od typu obligacji, rozmiaru transakcji i innych usług jakie firma dostarcza.

2. Fundusze obligacji. Fundusze obligacji, jak fundusze akcji, oferują profesjonalny dobór i zarządzanie portfelem obligacji za opłatą. Poprzez fundusz obligacji inwestor może dywersyfikować ryzyko w szerokim zakresie i zdecydować się na szereg innych udogodnień, takich jak możliwość reinwestowania odsetek lub dystrybuowanych okresowo.

Niektóre fundusze śledzą rynek jako całość lub jako określony indeks obligacji. Są one często określane jako indeks lub fundusz pasywny. Inne fundusze są aktywnie zarządzane zgodnie z założeniami funduszu, gdzie obligacją są kupowane i sprzedawane wedle upodobań kierujących funduszem. W przeciwieństwie do inwestycji w obligacje indywidualne, fundusze obligacji nie mają określonego terminu zapadalności, ponieważ poszczególne obligacje są kupowane i sprzedawane w odpowiedzi na warunki rynkowe i popyt wśród inwestorów.

W funduszach obligacji open-end inwestor ma możliwość zakupu i sprzedaży udziału w funduszu w dowolnym momencie, w cenie wynoszącej wartość aktywów netto funduszu. Ponieważ wartość rynkowa obligacji zmienia się, wartość aktywów netto funduszu będzie zmieniać się zgodnie z łączną wartością obligacji w portfelu.

W rezultacie wartość funduszu obligacji, może być wyższa lub niższa niż początkowa cena zakupu, w zależności od tego jakie wyniki osiągają elementy portfela.

Alternatywą są fundusze obligacji closed-end, który jest funduszem o kapitale stałym. Gromadzi on kapitał poprzez emisję (publiczną lub niepubliczną) certyfikatów inwestycyjnych lub akcji. Kapitał funduszu może zostać zmieniony jedynie w wyniku nowej emisji certyfikatów.

Fundusze obligacji ETF (exchange-traded funds), są podobne do funduszy obligacji closed-end, ale są zarządzane pasywnie oraz mają transparentne portfolio.

Większość funduszy pobiera roczną opłatę za zarządzanie, a niektóre nakładają także opłaty wstępne sprzedaży lub opłaty za sprzedaż udziałów w funduszu. Gdyby wziąć pod uwagę koszty opłat, obniży to ogólny zwrot z inwestycji. Inwestorzy więc muszą być świadomi kosztów całkowitych przy ustalaniu oczekiwanych zysków. Wiele funduszy wymaga również minimalnego wkładu finansowego.

Podobnie jak obligacje indywidualne i inne inwestycje, fundusze obligacji niosą ze sobą ryzyko. Inwestorzy nie powinni automatycznie zakładać, że fundusz oferujący niższe stopy zwrotu jest bezpieczniejszy niż ten oferujący wyższą stopę zwrotu. Inwestorzy muszą zdawać sobie sprawę z kilku czynników, w tym koszty całkowitych, jakości kredytowej, jakości zarządzania, zarządzania ryzykiem i możliwościami wyjścia z inwestycji.

Strategie inwestycji w obligacje

Podczas tworzenia portfela inwestycyjnego z obligacjami, istnieją różne techniki, które ty i twój doradca inwestycyjny możecie użyć by pomóc Tobie dopasować cele inwestycyjne z akceptowalną tolerancją ryzyka.

1. Inwestowanie aktywne vs. pasywne. Ważnym zagadnieniem jest to, w jak sposób zarządza się portfelem każdego dnia. Portfel może być zarządzany aktywnie, co oznacza, że jego skład zmienia się w czasie trwania inwestycji. Pasywnie zarządzany portfel ma tendencję do inwestowania w koszyk akcji lub obligacji (który zwykle naśladuje indeks), podążając za strategią kup i trzymaj. Zakupy dokonywane są w perspektywie długoterminowej.

2.Dywersyfikacja. Dywersyfikacja jest podziałem majątku na kilka kategorii inwestycji w celu rozprzestrzenienia (zmniejszenia) ryzyka. Bez względu na swoje cele inwestycyjne dywersyfikacja jest ważnym czynnikiem w budowaniu każdego portfela.

Dywersyfikacja możne zostać osiągnięta na wiele sposobów, między innymi poprzez zróżnicowanie czynników jakimi są:

a) rodzaj obligacji. Dywersyfikacji rodzajów obligacji może zapewnić ochronę dla portfela. Jeśli jeden sektor lub klasa aktywów doświadczy spadków, wyniki innych części portfela mogą pomóc zrównoważyć negatywny wpływ. Na przykład portfel obligacji może składać się z części obligacji o wysokim ryzyku oraz z części o ryzyku niskim.

b) laddering. Kolejna strategia dywersyfikacji to zakup papierów o różnych terminach zapadalności. Jest to technika zwana: laddering (z angielskiego w wolnym tłumaczeniu: tworzenie drabiny). Polega ona na kupowaniu obligacji z różnego zakresu terminów zapadalności. Na przykład inwestujesz w obligacje krótkoterminowe, które są najmniej wrażliwe na zmiany stóp procentowych. Masz wysoki stopień stabilności ale niskie zyski. Odwrotnie inwestowanie w obligacje długoterminowe może spowodować większe zyski, ale ceny będą bardziej zmienne, narażając Ciebie na straty.

Zakładając stały wzrost, laddering pozwala na zwroty, które są wyższe niż w przypadku kiedy kupujesz tylko krótkoterminowe obligacje. Jednocześnie dają mniejsze ryzyko niż kiedy kupuje się tylko obligacje długoterminowe. Daje to ponadto lepszą ochronę przed zmianami stóp procentowych niż, kiedy posiada się jedynie obligacje o jednym terminie zapadalności.

Na przykład inwestowane są równe ilości gotówki w obligacje 2, 4, 6 i 8 i 10 letnie. 2 lata poźniej, kiedy pierwsze obligacje kończą się, otrzymaną gotówkę reinwestuje się w obligacje 10 letnie, podtrzymując drabinę.

c) bond swap. Bond swap to w wolnym tłumaczeniu zamiana obligacji. Polega na sprzedaży jednej obligacji i zakup innej za pozyskane środki ze sprzedaży. Swapy są przede wszystkim wykonywane w celu przedłużenia lub skrócenie terminu zapadalności. Jeśli inwestor chce zmienić czas w którym obligacja zakończy swoją żywotność w tym celu stosuje się bond swapping. Zdecydowanie zaleca się konsultację z doradcą inwestycyjnym, aby dowiedzieć się więcej o tej strategii inwestycyjnej.