Analiza SWOT w biznesplanie

Analiza SWOT to ważne narzędzie podczas budowania biznesplanu. Jej zadaniem jest wewnętrzna analiza przedsiębiorstwa i całego otoczenia związanego z prowadzoną działalnością. Dzięki tej analizie można badać różne zjawiska np:

• Strukturę organizacyjną firmy
• Nowe, planowane inwestycje
• Konkretne projekty

Rozróżnić możemy dwie takie wyraziste płaszczyzny analizy:

• Ogólna analiza całego przedsiębiorstwa
• Szczegółowa analiza wybranego, wąskiego obszaru

W zasadzie istnieje taki najogólniejszy podział, będący jednocześnie szkieletem tego narzędzia analitycznego i przedstawiony jest on na ilustracji:

• Mocne strony przedsiębiorstwa
• Słabe strony przedsiębiorstwa
• Szanse na powodzenie przedsięwzięcia
• Zagrożenia mogące przeszkodzić w skutecznej realizacji celu

Rozwinięcie skrótu SWOT pochodzi z angielskiego

SWOT czyli Strengths(mocne strony); Weaknesses(słabe strony); Opportunities(szanse-warunki); Threats(zagrożenia)

Główny cel analizy

Sama analiza skupia się na wyodrębnieniu wyżej wymienionych czynników i zbadaniu ich wpływu na rozwój firmy, co w rezultacie pomaga opracować skuteczne strategie dla przedsiębiorstwa

Zdarza się że na skutek przeprowadzonych badań, należy przedsięwziąć radykalne kroki, w celu wprowadzenia niezbędnych zmian, aby wzmocnić pozycję rynkową analizowanego podmiotu

W ramach tych czynników, nie ma konieczności selekcji wszystkich elementów danego czynnika, a raczej potrzeba się skupić na tych najistotniejszych

To jest w zasadzie pierwszy etap działań związanych z prześwietlaniem kondycji przedsiębiorstwa

Ustalenie skali punktowej SWOT

Po dokładnym podsumowaniu czynników, pora na kolejny etap pracy, w ramach prowadzonych analiz , w którym konieczne jest ustalenie skali punktowej, służącej przydzieleniu priorytetów poszczególnym elementom. Celem tego zabiegu jest posegregowanie całości, aby zająć się w pierwszej kolejności sprawami nie cierpiącymi zwłoki, a te o mniejszej skali oddziaływania zepchnąć nieco na dalszy plan lub przydzielić ich dopracowanie pracownikom niższego szczebla

Elementy problematyczne

Otóż, o ile dosyć łatwo jest pracować z elementami, które wyrażone są w sposób wymierny, chociażby w postaci konkretnych liczb, o tyle zagadnienia takie jak na przykład:

• Wizerunek firmy w rynku
• Przywiązanie klientów do marki

Nie mają żadnej wymiernej formy, sprawiają kłopot ido ich badania potrzebujemy różnych odrębnych narzędzi, pozwalających na określenie słabego lub mocnego punktu. Rozwiązaniem może być zatrudnienie na stałe, np. osoby od public relation, w skrócie PR. Ale nie każda firma posiada środki na stałe utrzymywanie etatu takiego pracownika

Rozwiązaniem tego problemu, może być zaangażowanie zewnętrznego podmiotu, specjalizującego się właśnie w tej dziedzinie, może on przeprowadzić zarówno audyt w wybranej materii, jak i skutecznie doradzić kolejne działania w celu polepszenia wizerunku firmy

Emocjonalny aspekt analizy SWOT

Bywa właśnie tak i to bardzo często, że obszary niewymierne są nacechowane subiektywną oceną analizującego, będącego na trwałe związanym z przedsiębiorstwem, to zaburza jego obiektywne spojrzenie na te czynniki i w rezultacie, często bardzo subiektywne wnioski, które źle wpłyną na ustalenie dalszych kroków

W takim wypadku są dwie alternatywy do wyboru:

• Można zatrudnić w/w zewnętrzny podmiot, specjalizujący się w wybranym sektorze
• Zwołać zespół złożony z pracowników firmy

O pierwszym rozwiązaniu wspomniałem już wyżej, natomiast zaletą drugiego sposobu, jest niewątpliwie to, iż w szerszym gronie osób, każda patrzy z nieco innej perspektywy na działalność przedsiębiorstwa i dzięki temu zostaną rozważone różne aspekty, po wtóre jest to zdecydowanie tańsze rozwiązanie i przy sformułowaniu wyważonych wniosków, może być na prawdę bardzo skuteczne, gdyż ci ludzie dobrze znają branżę, w obszarze której funkcjonuje firma.

Wynik analizy

Całokształt wniosków płynących z badań powinien być poukładany i ujęty w punkty, a każdy wniosek na temat danego obszaru, powinien być opatrzony opisem, z którego można dowiedzieć się o planowanych krokach, niezbędnych do polepszenia sytuacji obecnej.

Wpływ analizy SWOT na kształt strategii

Zasadniczo rzecz biorąc, jest ona głównym czynnikiem kształtującym przyszłą strategię rynkową, ponieważ wiedza w temacie słabości przedsiębiorstwa, pozwala zaplanować odpowiednie działania wzmacniające słabości, co w efekcie znacząco wpłynie na poprawę pozycji rynkowej.

Dlatego właśnie jest ona tak istotnym elementem planu biznesowego. Odbiorca czy analityk, widzi wówczas stan przygotowania przedsiębiorcy do funkcjonowania w rynku i możliwość konkurencji w wybranym sektorze.

Pozytywny wpływ na przedsiębiorstwo

Dosyć wymierny, ponieważ pomaga planować kilka kroków do przodu. Myślę że trafnym porównaniem będą zamkowe mury. J eżeli właściciel warowni nie zna swojej twierdzy, nie jest w stanie dobrze zaplanować jego skutecznej obrony , gdyż nie wie gdzie przeciwnik może odnaleźć lukę.

Im większą masz świadomość swoich słabości, tym lepiej jesteś przygotowany na nieoczekiwane ataki.

Wręcz, znając na tyle dobrze siebie, możesz osłabić atakującego, kierując jego impet na pozorną słabość, która nią już nie będzie, gdy przeprowadzisz na sobie analizę SWOT. W ten sposób straci dużo sił, rozbijając się o dobrze przygotowaną obronę.

Przykładowe pytania pomocnicze

Oto kilka pytań, jakie należy sobie zadać, w celu sprecyzowania czynników i ich oddziaływania na firmę:

• Z jakich osiągnięć możemy być dumni jako firma?
• Co jako przedsiębiorstwo robimy/potrafimy najlepiej?
• Co przeszkadza nam we wzmocnieniu pozycji rynkowej?
• W czym lepsza jest od nas konkurencja?
• W czym słabsza jest od nas konkurencja
• Co możemy zrobić lepiej

Wskazana jest tzw. burza mózgów i zaangażowanie jak największej grupy osób, zatrudnionych w firmie, ponieważ wówczas uda się na pewno sprecyzować sporą ilość takich zagadnień, dzięki czemu analiza będzie dokładniejsza, a działania skuteczniejsze

Odpowiedzi na tak zadane pytania stanowią rozwiązania wielu obecnych, jak również niektórych przyszłych problemów firmy.

Dobre planowanie jest sztuką, której uczymy się tak na prawdę całe życie, a najlepsi stratedzy zawsze są przygotowani na wiele scenariuszów. W długim okresie liczą się tylko te podmioty gospodarcze, które nieustannie się rozwijają i są elastyczne w planowaniu kolejnych kroków, zostawiając sobie bufor bezpieczeństwa, którego przekroczenie powinno być poprzedzone dokładnym przemyśleniem tematu

Rynek jest tworem dynamicznym, tak więc i strateg powinien podążać za tą rynkową dynamiką rozwoju oraz być na bieżąco wraz ze zmieniającymi się trendami.